LandSpace, yeniden kullanılabilir roket çalışmalarıyla SpaceX’e rakip olma hedefini öne çıkarıyor. Şirket, Zhuque-3 roketinin kritik testlerini gerçekleştirdi.
Reuters’ın haberine göre LandSpace, Elon Musk’ın şirketinin küresel pazar hakimiyetine meydan okumak için halka arz yoluyla sermaye sağlamaya hazırlanıyor. Şirket bu ayın başlarında Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi’nde tam kapsamlı yeniden kullanılabilir roket testi gerçekleştiren ilk Çinli kuruluş oldu.
Zhuque-3’ün ilk uçuşunda iticinin yerden yaklaşık 3 kilometre yükseklikte iniş yanışını gerçekleştirememesi nedeniyle kontrollü iniş sağlanamadı. Buna rağmen görev, Çin’in ticari uzay sektörü için kayda değer bir aşama olarak nitelendiriliyor.
AFP’ye göre şirket, 2026 yılı ortasına kadar yeniden kullanılabilir bir iticiyi başarıyla geri getirmeyi amaçlıyor. SpaceX kurucusu Elon Musk, Zhuque-3 tasarımında Falcon 9 ve Starship izleri gördüğünü; paslanmaz çelik ve metan-oksijen (methalox) konfigürasyonunun Falcon 9’dan daha iyi performans gösterebileceğini, ancak Starship’in teknik olarak hâlâ daha üstün olduğunu belirtti.
LandSpace yöneticileri SpaceX’in mühendislik felsefesinden etkilendiklerini söylüyor. Zhuque-3 baş tasarımcısı Day Cing, devlet kurumundan özel sektöre geçiş kararının, SpaceX’in öncülük ettiği hızlı ve tekrarlanan test modelini uygulama isteğinden kaynaklandığını ifade etti.
Baş tasarımcı yardımcısı Dong Kay ise “Çin’in Falcon 9’u” yakıştırmasının tasarımın bir taklidi değil, mühendislik rasyonalitesinin sonucu olduğunu belirtti. Yeniden kullanılabilir roket hamlesi, Pekin’in önümüzdeki on yıllarda 10 bin birime ulaşması beklenen uydu takımyıldızlarını konuşlandırma stratejisinin merkezinde yer alıyor.
Sektör analizleri, birinci aşama iticilerin geri kazanılmasının fırlatma maliyetlerini düşürmek ve uzayı ticari olarak uygulanabilir kılmak için kritik olduğunu gösteriyor. LandSpace’in yaklaşımı, Çin havacılık endüstrisinde devlet ağırlıklı yapıdan özel sektör öncülüğüne doğru bir paradigma değişimine işaret ediyor.
Mali açıdan LandSpace, yoğun Ar-Ge takvimini sürdürebilmek için Çin sermaye piyasalarına yöneliyor. Day Cing, SpaceX’in Starship sürecindeki büyük finansal kayıpların geniş sermaye desteğiyle dengelendiğini ve LandSpace’in benzer bir modeli uygulamayı planladığını söyledi.
Dong Kay, şirketin gelecek yıl çeşitli modellerle yaklaşık 10 fırlatma yapmayı planladığını fakat SpaceX’in yüksek frekanslı fırlatma hızına yetişmenin daha güçlü bir yerli ekosistem gerektirdiğini belirtti. Çin hükümeti, düşük maliyetli yörünge erişimi için özel havacılık firmalarına teşvikleri artırıyor ve 2014’ten bu yana sektörü özel yatırıma açarak halka arz süreçlerindeki düzenlemeleri sadeleştiriyor.
LandSpace’in adımları, Çin’in ticari uzay pazarında daha aktif bir rol alma hedefiyle uyumlu ilerliyor.
