3I/ATLAS mı bozdu? MAVEN’in Mars yörüngesindeki arızası

NASA, Mars yörüngesindeki MAVEN uzay aracının 4 Aralık’ta 3I/ATLAS adlı yıldızlararası cismi izlerken aniden sustuğunu ve bu durumun sosyal medyada spekülasyonlara yol açtığını açıkladı.

MAVEN, 2014’ten bu yana Mars yörüngesinde bulunuyor ve Kızıl Gezegen’deki keşif araçları için iletişim aktarıcısı görevi görüyordu. Ajansa göre sonda Mars’ın arka tarafındayken Dünya ile yeniden görüş alanına çıktığında veri iletimini durdurdu ve olağandışı bir dönme hareketi sergiledi.

NASA, yörüngedeki değişimin MAVEN’in konumunu etkileyebileceğini ancak doğrudan iletişim kurulamadığı için durumun yalnızca kısıtlı izleme verileriyle analiz edilebildiğini belirtti. Ajans, kesin değerlendirme için MAVEN yeniden sinyal göndermeye başlamadan beklenmesi gerektiğini vurguladı.

MAVEN’in ekim ayında 3I/ATLAS’ın Mars yakınından geçişi sırasında bir dizi fotoğraf çektiği bildirildi; bu görüntüler düşük kalite nedeniyle eleştirilmişti. Bazı sosyal medya kullanıcıları ise arızayı “uzaylılar tarafından susturma” şeklinde yorumladı.

NASA yetkilileri, MAVEN’de daha önce küçük teknik sorunlar yaşansa da bu olayın son 10 yılda bir arızanın aracı tamamen devre dışı bırakmış ve yörüngesini bozmuş olabileceği nadir bir durum olduğunu ifade etti. Ajans ayrıca MAVEN’deki sorunların 3I/ATLAS ile ilişkili olmadığına dair açıklama yaptı.

Prof. Avi Loeb daha önce 3I/ATLAS’ın bazı özellikleri üzerine iddialarda bulunmuştu; Loeb, NASA’nın ekimde çekilen bazı fotoğrafları paylaştığını ve arıza anında 3I/ATLAS’ın MAVEN’e yakın olmadığını hatırlattı.

3I/ATLAS, 19 Aralık’ta Dünya’ya yaklaşık 273 milyon kilometre mesafeden geçerek bize en yakın konuma ulaşacak. Loeb, cismin amatör teleskoplarla da gözlemlenip fotoğraflanabileceğini belirtiyor.

Avrupa’da 23’ten fazla ülke, gezegensel savunma tatbikatı kapsamında 3I/ATLAS’ı aktif olarak izliyor. NASA ve uluslararası gözlemevleri konuyla ilgili verileri değerlendirmeye devam ediyor.